Internet en social media
Sinds dat er internet is maar eigenlijk ook al lang daarvoor moet je jezelf altijd de vraag stellen of dat alles wat je leest wel waar is. In deze gekke tijd kan je niet alles zomaar vanzelfsprekend voor waarheid aannemen. Maar wie maakt nu eigenlijk de keuze wat jij op bijvoorbeeld social media te zien krijgt? Waarom staan er op je tijdlijn wel eens berichtjes die niet echt zijn? Wij gaan je proberen uit te leggen waardoor dat dit komt.
Jij ziet niet hetzelfde als hij of zij
Je denkt misschien dat iedereen die bijvoorbeeld op jouw tijdlijn komt hetzelfde ziet als dat jij ziet maar dat is al waar het fout gaat. Dat is namelijk niet zo! Wat jij te zien krijgt wordt bepaald door wat jij eerder hebt aangeklikt of wat je hebt gedeeld of geliket. Dit gebeurt door middel van algoritmes.
Een algoritme is een wiskundige constructie welke is bepaald door een Perzische wiskundige. De naam van deze wiskundige is Al-Chwarizmi. Hij was zo slim om een constructie op wiskundig niveau te bedenken welke allemaal componenten in een bepaalde volgorde samen gaat voegen om een doel wat vooraf bepaald is te kunnen bereiken. Wat er bijzonder is van dit alles dat is het feit dat het systeem zich continu aanpast omdat dit rekening houdt met de gebeurtenissen die mogelijk zijn.
Nepnieuws wordt extra spannend gemaakt
Juist boven berichten die nep zijn zetten ze heel vaak spannende koppen. Dit doen ze om op die manier mensen nieuwsgierig te maken. Dit doen ze omdat ze er zeker van willen zijn dat jij juist dat berichtje wel aan gaat klikken om het te gaan lezen. Op social media zijn de algoritmes op zo een manier ingesteld dat ze berichten die heel populair zijn ook nog eens belangrijk van aard maken. Het enige wat de algoritmes niet doen is controleren of dat deze berichtjes ook echt zijn. Dit is iets wat je nog steeds zelf moet herkennen.
Is het een feit of is het een mening?
Als je denkt dat een mening en een feit hetzelfde zijn dan gaan we jou eerst uitleggen wat het verschil is. Een feit is een waarheid die je altijd moet kunnen controleren. Een mening is iets wat ontzettend kan verschillen en ook nog eens kan veranderen. Het kan wel zo zijn dat men denkt dat een mening echt de waarheid is. Hierdoor kan een mening niet meteen als nep worden beschouwd.
Wat is de reden om nepnieuws te maken?
Er zijn verschillende redenen op te noemen waarom dat men berichten die niet waar zijn gaan verspreiden. Men kan dit doen om expres onrust te gaan veroorzaken. Het is makkelijk om op internet te reageren onder een andere naam zodat je anoniem blijft. Het is op die manier erg makkelijk om haat te gaan zaaien tussen mensen of groepen. Dit gebeurt bijvoorbeeld wel eens om uitslagen van verkiezingen te kunnen beïnvloeden.
Een andere reden is dat ze met zo een bericht geld kunnen verdienen. Ze willen mensen naar hun site lokken om op die manier geld te kunnen verdienen. Jij klikt op hun site en hun verdienen er geld mee. We willen niet zeggen dat het meteen heel wat is maar als er duizenden mensen dit doen dan kan het toch wel aardig oplopen.
Het was allemaal maar een grapje! Ook dat is een reden om nep nieuws te verspreiden. Je moet hiermee altijd wel uitkijken want wat jij als een grapje ziet kan iemand anders wel als iets veel erger opvatten.
Leren om nepnieuws te herkennen
Ben jij enigszins in twijfel of dat een bericht wat je leest wel of niet echt is? Je kunt zelf het een en ander ondernemen om erachter te komen wat nu de waarheid is. Stel je komt op 1 van je social media-accounts een berichtje tegen en je wilt weten of dat het nep is of niet. Check dan eerst door wie dat dit berichtje als eerste online heeft gezet. Nepnieuws wordt namelijk erg vaak verspreid door accounts die nep zijn. Je kunt een officieel account van bijvoorbeeld journalisten of beroemde mensen herkennen aan een blauw vinkjes wat bij hun naam is komen te staan.
Check ook of dat je het bericht nog op andere sites ziet staan. Wanneer dit niet het geval is dan kan je er vaak wel vanuit gaan dat het een berichtje is wat niet echt is. Er zijn ook factcheckers die je kunt raadplegen om achter de waarheid van het bericht te komen. Probeer ook altijd te achterhalen wat de bron van het bericht is. Je kunt onder andere een zoekmachine gebruiken om de bron te vinden. Staan er video’s of foto’s bij het bericht dan kan je daaruit ook opmaken of het een echt bericht is of een nepbericht.